فهرست مطالب
- تعریف ازدواج دائم و موقت
- شرایط قانونی هر نوع ازدواج
- حقوق و تکالیف زوجین در هر نوع ازدواج
- مهریه، نفقه، ارث و آثار حقوقی
- تمدید یا پایان ازدواج موقت
- مواد قانونی و تبصرهها
- سؤالات متداول
تعریف ازدواج دائم و موقت
ازدواج در قانون ایران به دو نوع تقسیم میشود: ازدواج دائم که بدون محدودیت زمانی است، و ازدواج موقت یا متعه که دارای مدت زمان مشخص است. در ازدواج موقت باید مدت و مهریه بهطور دقیق مشخص شود، در غیر این صورت عقد باطل خواهد بود.
شرایط قانونی هر نوع ازدواج
برای ازدواج دائم یا موقت، وجود شرایطی مانند رضایت طرفین، اهلیت قانونی (بلوغ و عقل)، عدم وجود موانع نکاح (مانند محرمیت یا زوجیت دیگر بدون اجازه)، و همچنین رعایت تشریفات قانونی (مانند تعیین مهریه در عقد موقت) الزامی است.
حقوق و تکالیف زوجین در هر نوع ازدواج
- در ازدواج دائم، زن از نفقه، ارث، مسکن و سایر حقوق برخوردار است و شوهر مکلف به تأمین نیازهای اوست.
- در ازدواج موقت، نفقه و ارث وجود ندارد مگر اینکه شرط شده باشد.
- در هر دو نوع ازدواج، زن مستحق مهریه است.
مهریه، نفقه، ارث و سایر آثار حقوقی
مهریه: در هر دو نوع ازدواج الزامی است. اما اگر در ازدواج موقت تعیین نشود، عقد باطل است.
نفقه: در ازدواج دائم همیشه باید پرداخت شود. در ازدواج موقت تنها در صورت شرط در عقد یا عرف محل واجب است.
ارث: در ازدواج موقت هیچگونه ارثی بین زوجین نیست مگر در عقد شرط شود. در ازدواج دائم، ارث قانونی وجود دارد.
تمدید یا پایان ازدواج موقت
ازدواج موقت با پایان مدت آن بهصورت خودکار منقضی میشود. امکان تمدید آن با عقد جدید یا در ضمن عقد وجود دارد. پایان پیش از موعد نیز با بذل مدت توسط مرد امکانپذیر است.
مواد قانونی و تبصرهها
| ماده قانونی | توضیحات |
|---|---|
| ماده ۱۰۷۵ قانون مدنی: | نکاح وقتی منقطع است که برای مدت معینی واقع شده باشد. |
| ماده ۱۱۰۶ قانون مدنی: | در نکاح دائم، نفقه زن بر عهده شوهر است. |
| ماده ۹۴۰ قانون مدنی: | زوجین در نکاح دائم از یکدیگر ارث میبرند. |
سؤالات متداول
آیا در ازدواج موقت زن حق مطالبه نفقه دارد؟
در حالت عادی خیر، مگر اینکه در عقد شرط شده باشد یا عرف محل ایجاب کند.
آیا ثبت ازدواج موقت الزامی است؟
قانون حمایت خانواده ۱۳۹۱ ثبت ازدواج موقت در صورت بارداری، توافق طرفین یا شرط ضمن عقد را الزامی میداند.
آیا زن در ازدواج موقت حق طلاق دارد؟
خیر، مگر آنکه در ضمن عقد، حق طلاق به زن واگذار شده باشد.