مقدمه
حقوق مالی زن در زندگی زناشویی شامل مهریه، نفقه و اجرت‌المثل است. در صورت بروز اختلاف یا جدایی، زن می‌تواند از طریق دادگاه خانواده این حقوق را مطالبه کند. در این مقاله به بررسی دقیق مراحل قانونی، مدارک لازم، روند رسیدگی و اجرای حکم در خصوص این سه مورد پرداخته می‌شود.
۱. مهریه
نحوه طرح دادخواست
زن می‌تواند با مراجعه به دادگاه خانواده محل سکونت خود یا محل اقامت شوهر، دادخواست مطالبه مهریه را مطرح کند. این دادخواست از طریق دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت می‌شود.
مدارک مورد نیاز
- تصویر سند ازدواج (عقدنامه)
- کارت ملی و شناسنامه زن
- در صورت نیاز: کپی شناسنامه شوهر
- شماره ملی و آدرس خوانده (شوهر)
روند رسیدگی
پس از ثبت دادخواست، وقت رسیدگی تعیین می‌شود و طرفین به جلسه دادگاه دعوت می‌شوند. در صورت عدم پرداخت مهریه، زن می‌تواند تقاضای توقیف اموال یا اعمال ماده ۲ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های مالی را مطرح کند.
مدت زمان رسیدگی
معمولاً بین ۱ تا ۳ ماه برای تعیین وقت رسیدگی اولیه و چند ماه تا صدور حکم نهایی، بسته به شلوغی دادگاه‌ها و پیچیدگی پرونده.
اجرای حکم
- توقیف اموال: با استعلام از ثبت اسناد، بانک‌ها و راهور، اموال شوهر شناسایی و توقیف می‌شود.
- جلب شوهر: در صورت نداشتن اموال و رد اعسار، حکم جلب صادر می‌شود.
- اعسار: شوهر می‌تواند تقاضای ناتوانی مالی و پرداخت اقساطی را مطرح کند.
۲. نفقه
نحوه طرح دادخواست نفقه
زن می‌تواند برای مطالبه نفقه گذشته و جاری به دادگاه خانواده دادخواست بدهد.
مدارک مورد نیاز
- سند ازدواج
- کارت ملی و شناسنامه زن
- گواهی عدم تمکین یا حکم عدم پرداخت نفقه (در صورت وجود)
روند رسیدگی
دادگاه با کمک کارشناس رسمی دادگستری میزان نفقه را تعیین می‌کند. عدم پرداخت می‌تواند با پیگیری کیفری همراه باشد.
مدت زمان رسیدگی
بین ۱ تا ۳ ماه برای رسیدگی اولیه و صدور رأی، بسته به حجم پرونده‌ها.
اجرای حکم نفقه
- وصول از حقوق یا اموال مرد
- مجازات حبس تا ۵ ماه برای عدم پرداخت (مطابق قانون مجازات اسلامی)
۳. اجرت‌المثل ایام زندگی مشترک
نحوه طرح دادخواست اجرت‌المثل
زن می‌تواند این درخواست را هنگام طلاق یا بعد از آن مطرح کند، مشروط به اینکه کارهای خانه را با درخواست شوهر و بدون قصد تبرع انجام داده باشد.
مدارک مورد نیاز
- عقدنامه
- مدارک شناسایی
- شهادت شهود یا مستندات برای اثبات کارهای خانه
- نظر کارشناس رسمی دادگستری برای تعیین میزان اجرت
روند رسیدگی
دادگاه با نظر کارشناس مبلغ را تعیین می‌کند و اگر شوهر نتواند رایگان بودن کارها را اثبات کند، به پرداخت محکوم می‌شود.
مدت زمان رسیدگی
پرونده‌های دارای کارشناسی ممکن است تا ۶ ماه یا بیشتر طول بکشند.
اجرای حکم
از طریق اجرای احکام دادگاه خانواده و در صورت لزوم با درخواست اعسار یا توقیف اموال.
نکاتی درباره اجرای حکم
- استعلام اموال از نهادهای مختلف مانند ثبت اسناد، بانک مرکزی، راهور ناجا
- توقیف خودرو، حساب بانکی، ملک، حقوق و... برای وصول محکوم‌به
- امکان درخواست اعسار و تقسیط از سوی شوهر
- در صورت عدم پرداخت، صدور حکم جلب قانونی
نتیجه‌گیری
مهریه، نفقه و اجرت‌المثل از حقوق قانونی زن هستند که با مراجعه به دادگاه خانواده قابل مطالبه‌اند. اطلاع از مدارک مورد نیاز، روند رسیدگی، و نکات مهم اجرای حکم می‌تواند در پیگیری موفق‌تر این حقوق نقش مؤثری داشته باشد. مشاوره حقوقی با وکیل متخصص نیز توصیه می‌شود تا فرآیند قضایی با دقت و سرعت بیشتری پیش رود.