✅ سند رسمی در اداره ثبت یا نزد مأمور رسمی (مثل دفترخانه اسناد رسمی) تنظیم می‌شود و اعتبار قانونی بالاتری دارد.
✅ سند عادی (مثل قولنامه دست‌نویس) بین طرفین معتبر است ولی در برابر اشخاص ثالث اعتبار کمتری دارد.
✅ بله. قولنامه عادی تعهدآور است و در محاکم معتبر شناخته می‌شود، اما انتقال مالکیت قطعی املاک صرفاً با سند رسمی انجام می‌شود.
✅ طبق قانون، کسی مالک شناخته می‌شود که اولین نفر سند رسمی به نام او صادر شده باشد، حتی اگر قولنامه قبلی وجود داشته باشد.
✅ زمانی که سند رسمی برخلاف قانون یا بدون رعایت حقوق دیگران تنظیم شده باشد؛ مثل جعل، معامله فضولی، یا انتقال مال غیر.
✅ اگر کسی با قولنامه ملکی را خریده ولی فروشنده از انتقال رسمی سند خودداری کند، خریدار می‌تواند به دادگاه مراجعه کند و الزام فروشنده به تنظیم سند رسمی را بخواهد.
✅ بله. اگر قولنامه برخلاف قانون، صوری، یا با اکراه و فریب تنظیم شده باشد، می‌توان دعوای ابطال آن را در دادگاه مطرح کرد.